______________________________________________________________________________________

1.11.2020

DZIĘKUJEMY, CIESZYMY SIĘ!

Z przyjemnością informujemy o ważnym sukcesie naszego pałacu. Cały rok pracowaliśmy nad dokumentacją. Dla osób niezorientowanych: uzyskanie dokumentacji zatwierdzonej przez urząd konserwatorski jest nielada zadaniem. Po kilku miesiącach pracy zespołu projektowego, Urząd Konserwatora Wojewódzkiego przyjął naszą dokumentację. Pozytywnie została również rozliczona dotacja na ten cel, przyznana właśnie przez WUOZ. Osoby niezorientowane w temacie mogą sobie nie zdawać sprawy, iż wytworzenie takiej dokumentacji kosztuje tyle co... samochód? Tak. Dlatego bez pomocy urzędników przychylnych historycznej materii, ten plan by się nie powiódł. A jeśli by się powiódł to nie w takim czasie. A z dachu kapie! Dlatego w tym miejscu bardzo dziękujemy WUOZ w Toruniu za pomoc! Udało nam się wypracować następujące dokumenty:

1. Opracowanie historyczno naukowe Zespołu Pałacowo Parkowego w Kijewie Szlacheckim, dr Monika Dąbkowska

2. Program Konserwatorski, dr Monika Dąbkowska

3. Inwentaryzacja techniczna, Marek Miętus

4. Projekt architektoniczny, ARCHISIDE Artur Borkowicz

5. Badania konserwatorskie stolarki wewnętrznej, ścian, sztukaterii, Marcin Fausek

6. Badania konserwatorskie elewacji, dr Anna Zaręba

KTO NAD TYM PRACOWAŁ?

Podstawową sprawą jest dobór fachowców. W naszym przypadku nie była to jedna firma. Duże firmy typowo projektowe nie są zainteresowane projektami o tak małym budżecie i takim stopniu złożoności. Boją się "trudnych" inwestorów, którymi niewątpliwie jesteśmy - wysoki poziom jest dla nas czymś normalnym, wynosimy to z innych bardziej agresywnych branż, z których żyjemy. Przed podjęciem decyzji przesłuchaliśmy wstępnie około dziesięciu cieśli, kilku konstruktorów, inżynierów, architektów. Symptomatyczne problemy tej branży opiszemy w bardziej refleksyjnej formie, w odrębnym artykule poświęconym potencjalnym inwestorom. Wyżej wymienini autorzy poszczególnych dokumentów sprostali wysokim wymagniom i trudnościom, daliśmy razem radę. Dziękujemy za współpracę!

CO ZAWIERA DOKUMENTACJA?

W Opracowaniu Historyczno Naukowym, dr Dąbkowska syntetycznie opisuje kontekst historyczny i dzieje pałacu, odnosząc się do życia przedwojennych pokoleń oraz burzliwego okresu powojennego, ukazując chcąc nie chcąc prostą drogę do ruiny w obliczu której stanął pałac, zwłaszcza w okresie pookrągłostołowym. Dokument ma charakter naukowy, powstał poprzez analizę dostępnych źródeł, archiwów państwowych i archiwów odnalezionych w samym pałacu. Nie znajdziemy w nim refleksji czy opinii. Stwierdza się w nim CO JEST, nie DLACZEGO. Powyższe opracowanie warto było zrobić. Stanowi ono kontekst do dalszych poczynań znajdujących odzwierciedlenie w pracach techniczno budowlanych.

PROGRAM KONSERWATORSKI

Program konserwatorski, bazując na powyższym, czyli na tym CO JEST, buduje pomost do tego CO BĘDZIE. Tutaj zaczynają się dyskusje z inwestorami o zasadności zakresu prac, ich kolejności i sposobie przeprowadzania. Bardzo ważnym aspektem tych rozważań, trwających kilka miesięcy, były nie tylko sprawy techniczne, ale również architektoniczne. Czyli DLACZEGO właśnie tak to wybudować? Nie oszukujmy się. Program konserwatorski jest dokumentem tworzonym głównie dla urzędu. Chodzi o udokumentowanie zamiarów inwestycyjnych w ukierunkowaniu na ochronę materii historycznej i nie zniszczeniu jej w bezmyślny sposób. Należy odwodzić inwestorów od radosnej twórzczości, tych pozbawionych świadomości DALCZEGO. Bardzo popieramy takie podejście i rolę urzedu. Wspólne wytworzenie programu konserwatroskeigo jest trudnym zadaniem. Wymusza on zastanowienie się nad kluczowymi kwestiami, porzuceniu mrzonek, koncentrację nad tym co naprawdę ważne i wartościowe. Program konserwatorski jest więc pomostem od tego CO JEST do tego CO BĘDZIE, uwzględniając DLACZEGO. Ale to nie wszystko. Jest również pomostem w innym znaczeniu - łączy świat architektonicznych zamiarów, czyli sztuki, ze światem wody, cementu i wapna. Nadmienia o rzeczach istotnych, mających kluczowe znaczenie dla materii historycznej i dla DLACZEGO :)

INWENTARYZACJA TECHNICZNA DACHU

Tutaj sprawa jest prosta, ale tylko pozornie, ponieważ nie można zajrzeć pod każdą belkę chcąc sprawdzić stan zagrzybienia. Nie można zerwać całej podłogi chcąc sprawdzić techniczny stan belek stropowych. Przecież postępując w ten sposób... nie byłoby czego remontować. W konsekwencji pojawiają się pierwsze trudności dla inwestora. Jak obliczyć koszty? Czy w ogóle jest to możliwe? Skoro nie da się tego zrobić, bo nie kroimy pacjenta jak należy, to jak składać wnioski dotacyjne wymagające kosztorysu? Na podstwie jakich danych? Jak rozłożyć ryzyko inwestycyjne? Chyba zaczynamy rozumieć dlaczego panuje powszechny osąd iż remont musi kosztować np. 3 mln zł. No wiemy. Bo tak jest najłatwiej liczyć - zmaksymalizować koszty. Ale my tak nie liczymy. Inwentaryzacja pokazała, że belki które wyglądały źle, da się naprawić. Wykazała również, że belki które wyglądały dobrze, są do wymiany w całości, gdyż są od środka zniszczone przez drewnojady. Drodzy Państwo! Wieża w naszym pałacu kwalifikuje się tylko do rozbiórki. Jest zupełnie zniszczona :( Kto jest temu winien? W tym przypadku przede wszystkim czas, erozja, woda. Co zaniedbano: woda lejąca się do środka przez dziurę- pozostałość po bocianim gnieździe w ostatnich latach dokonała spustoszeń w elementach konstrukcyjnych więźby. Nie ma już czego ratować. Kwestia niedługiego już czasu do zawalenia się wieży. Najtrudniejszym okresem dla kijewskiej perełki były jednak czasy powojenne. Otóż inwentaryzacja wykazała, iż pałac remontowano. Wyremontowano jednak w taki sposób, że zwalono z dachu sprawiające problem sterczyny, będące immanentną częścią architektonicznego zamysłu - pałacu w stylu neogotyckim, będącym romantyczną luksusową willą z parkiem. Zmieniono również kąt nachylenia dachu usuwając część konstrukcyjną przeciwdziałającą rozpieraniu ciężkiego dachu na ściany (od środka). Może uznano, że eternit jest lekki i mury wytrzymają ten napór. Nie wytrzymały, ściana północna jest odspojona poprzez liczne zarysowania.

PROJEKT ARCHITEKTONICZNY DACHU I ELEWACJI

Udało nam się znaleźć architekta, któremu "się chce". Pan Artur Borkowicz poza zamiłowaniem do zabytków, ma również doświadczenie i inne cechy osobowościowe predysponujące do współpracy z "trudnymi" inwestorami. My zadawaliśmy sobie pytanie, jako inwestorzy i przyszli użytkownicy pałacu, czy odbudowywać historyczny krenelaż? Czy przywracać zniszczoną wieżyczkę niższą? Czy majestatyczne sterczyny przydadzą się jeszcze podczas obrony murów starego zamczyska :) ? Czy przywrócić formę dawnego dachu? Pan Artur Borkowicz wespół z konstruktorem Markiem Miętusem, widząc wachanie i troskę o portfel, zachęcali nas: odbudujcie. Łatwo było im mówić - pomyślicie? Wcale nie łatwo. Bo potem musieli to projektować. Niekończące się konsultacje, analizy przypadków podobnych rozwiązań w architekturze itd.

BADANIA KONSERWATORSKIE

Konserwator i badacz, Pan Marcin Fausek odkrył w naszym pałacu wspaniałe polichromowane sztukaterie na korytarzu. Myśląc o wystroju wnętrz, obstawialiśmy na fascynujący eklektyzm: secesja plus art deco. Malatura odkryta przez Pana Fauska trafia w punkt! Właśnie taka powinna być. A koszt odtworzenia konserwatorskiego? A co tam... mały samochód.
Pani Anna Zaręba, świetny fachowiec od elewacji podtrzymywała nasz idealistyczny stosunek do sposobu remontowania. Polega on w dużej mierze na tym, żeby zachowywać to co jest. Robić wolniej, ale skupiając się na zasadzniczych sprawach. Po co niszczyć coś co trwa? - jest to przeciwstawne podejście do etosu permanentnego wzrostu gopodrek światowych, prowadzącego do zniszczenia planety, gospodarek bazujących na krótkim okresie przydatności do eksploatacji i konieczności rychłej wymiany. Stwierdziła, że elewacja pałacu miejscami jest nawet całkiem dobrze zachowana, w wysokim stopniu oryginalności. A szyby w oknach? Do wymiany - powiecie? Hmmm... Gdy się przez nie patrzy na ogród, to świat jakby "faluje" gdyż jest to jeszcze oryginalne szkło walcowane. Okazuje się, że jest ono cenne. W Warszawie jest firma produkująca takie szkło, ceny sprawdźcie sami...

Jesteśmy zmęczeni tym rokiem. Wierzcie, że ta dokumentacja to nie wszystko. Robimy masę rzeczy, które nie wymagają zgód urzędu. Robimy je sami. Bo chodzi o jakość.

_____________________________________________________________________________________________